Breyti Verkefni fyrir hæfniviðmið lykilhæfni

<div style="float: right">__TOC__</div>
Hér má finna yfirlit yfir hæfniviðmið [https://adalnamskra.is/adalnamskra-grunnskola/kafli-20 kafla Aðalnámsskrár grunnskóla fyrir erlend tungumál] ásamt hlekkjum á undirsíður þar sem koma má fyrir ítarfefni fyrir hvert hæfniviðmið. Markmiðið er ekki að hægt sé að fara í hæfniviðmið og „tikka í boxin“ heldur frekar að gefa dæmi um hvers kyns verkefni megi nýta til að ná þess lags hæfniviðmiði. Slíkt styður við heildstæðari skoðun á efni og þeim kröfum sem kennarar gera til nemenda. Eins er vert að benda á ágæta áminningu úr tillögunni:
<blockquote>„Þegar sjónum er beint sérstaklega að einu hæfniviðmiði þarf að hafa í huga að nám er samfellt ferli og skapandi athöfn, fremur en söfnun afmarkaðrar þekkingar og þjálfun í tiltekinni leikni.“</blockquote>

<h2 style="clear: both">Tjáning og miðlun</h2>

{| class="wikitable"
! Yfirheiti 
! Við lok 4. bekkjar getur nemandi
! Við lok 7. bekkjar getur nemandi
! Við lok 10. bekkjar getur nemandi
|-
! Tjáning
| tjáð tilfinningar og hugmyndir þannig að þær séu skiljanlegar öðrum {{ang-hæfniviðmið|Tjáning og miðlun|Tjáning|4}}
| tjáð hugmyndir og tilfinningar á skýran hátt {{ang-hæfniviðmið|Tjáning og miðlun|Tjáning|7}}
| tjáð hugmyndir og tilfinningar á skýran og skipulegan hátt {{ang-hæfniviðmið|Tjáning og miðlun|Tjáning|10}}
|-
! Tillitssemi
| hlustað á aðra, sýnt tillitssemi og haldið sig við umræðuefni {{ang-hæfniviðmið|Tjáning og miðlun|Tillitssemi|4}}
| brugðist við upplýsingum, hlustað, tekið þátt í umræðum og tekið tillit til ólíkra sjónarmiða {{ang-hæfniviðmið|Tjáning og miðlun|Tillitssemi|7}}
| brugðist við margvíslegum upplýsingum og hugmyndum, hlustað, tekið þátt í umræðum og tekið tillit til ólíkra sjónarmiða {{ang-hæfniviðmið|Tjáning og miðlun|Tillitssemi|10}}
|-
! Samskipti
| rætt um áhugamál sín og skoðanir {{ang-hæfniviðmið|Tjáning og miðlun|Samskipti|4}}
| rætt um viðfangsefni þannig að áhugi viðmælanda sé vakinn {{ang-hæfniviðmið|Tjáning og miðlun|Samskipti|7}}
| rætt á skýran hátt um málefni þannig að áhugi viðmælanda sé vakinn {{ang-hæfniviðmið|Tjáning og miðlun|Samskipti|10}}
|-
! Orðaforði
| lært og notað ný orð til að ræða ólík viðfangsefni {{ang-hæfniviðmið|Tjáning og miðlun|Orðaforði|4}}
| aukið orðaforða sinn og beitt honum á ólík umfjöllunarefni {{ang-hæfniviðmið|Tjáning og miðlun|Orðaforði|7}}
| tileinkað sér og nýtt fjölbreyttan orðaforða og viðeigandi hugtök sem tengjast ólíkum viðfangsefnum {{ang-hæfniviðmið|Tjáning og miðlun|Orðaforði|10}}
|-
! Miðlun
| nýtt ólíkar leiðir til miðlunar {{ang-hæfniviðmið|Tjáning og miðlun|Miðlun|4}}
| valið úr ólíkum leiðum til miðlunar {{ang-hæfniviðmið|Tjáning og miðlun|Miðlun|7}}
| valið úr fjölbreyttum leiðum til miðlunar {{ang-hæfniviðmið|Tjáning og miðlun|Miðlun|10}}
|}

== Skapandi og gagnrýnin hugsun ==
{| class="wikitable"
! Yfirheiti 
! Við lok 4. bekkjar getur nemandi
! Við lok 7. bekkjar getur nemandi
! Við lok 10. bekkjar getur nemandi
|-
! Spyrjandi hugarfar
| spurt spurninga til að hefja rannsókn á fjölbreyttum fyrirbærum {{ang-hæfniviðmið|Skapandi og gagnrýnin hugsun|Spyrjandi hugarfar|4}}
| spurt fjölbreyttra spurninga og nýtt þær til rannsókna á fjölbreyttum fyrirbærum {{ang-hæfniviðmið|Skapandi og gagnrýnin hugsun|Spyrjandi hugarfar|7}}
| spurt gagnrýninna spurninga og nýtt þær í rannsóknum sínum {{ang-hæfniviðmið|Skapandi og gagnrýnin hugsun|Spyrjandi hugarfar|10}}
|-
! Sköpun
| unnið fjölbreytt verkefni á skapandi hátt {{ang-hæfniviðmið|Skapandi og gagnrýnin hugsun|Sköpun|4}}
| bent á hugmyndir eða möguleika sem ekki hafa komið fram áður {{ang-hæfniviðmið|Skapandi og gagnrýnin hugsun|Sköpun|7}}
| leyst fjölbreyttar áskoranir á skapandi hátt {{ang-hæfniviðmið|Skapandi og gagnrýnin hugsun|Sköpun|10}}
|-
! Lært af mistökum
| lært af mistökum sínum {{ang-hæfniviðmið|Skapandi og gagnrýnin hugsun|Lært af mistökum|4}}
| lært af mistökum og séð möguleika til framfara {{ang-hæfniviðmið|Skapandi og gagnrýnin hugsun|Lært af mistökum|7}}
| lært af mistökum og séð í þeim nýja möguleika til framfara {{ang-hæfniviðmið|Skapandi og gagnrýnin hugsun|Lært af mistökum|10}}
|-
! Rökræða
| útskýrt mál sitt með rökum {{ang-hæfniviðmið|Skapandi og gagnrýnin hugsun|Rökræða|4}}
| fært rök fyrir ólíkum skoðunum {{ang-hæfniviðmið|Skapandi og gagnrýnin hugsun|Rökræða|7}}
| rökrætt álitamál frá ólíkum sjónarhornum {{ang-hæfniviðmið|Skapandi og gagnrýnin hugsun|Rökræða|10}}
|-
! Ályktun
| skoðað gögn og upplýsingar og dregið eigin ályktanir {{ang-hæfniviðmið|Skapandi og gagnrýnin hugsun|Ályktun|4}}
| tekið upplýsta afstöðu til gagna og upplýsinga og dregið eigin ályktanir {{ang-hæfniviðmið|Skapandi og gagnrýnin hugsun|Ályktun|7}}
| tekið upplýsta afstöðu til gagna og upplýsinga, dregið ályktanir og túlkað þær {{ang-hæfniviðmið|Skapandi og gagnrýnin hugsun|Ályktun|10}}
|-
! Gagnrýnin hugsun
| bent á ólík sjónarhorn í fjölbreyttum viðfangsefnum {{ang-hæfniviðmið|Skapandi og gagnrýnin hugsun|Gagnrýnin hugsun|4}}
| bent á ólík sjónarhorn og tekið rökstudda afstöðu í málum af fjölbreyttu tagi {{ang-hæfniviðmið|Skapandi og gagnrýnin hugsun|Gagnrýnin hugsun|7}}
| beitt ólíkum sjónarhornum og gagnrýninni hugsun í fjölbreyttum viðfangsefnum {{ang-hæfniviðmið|Skapandi og gagnrýnin hugsun|Gagnrýnin hugsun|10}}
|}
== Sjálfstæði og samvinna ==
{| class="wikitable"
! Yfirheiti 
! Við lok 4. bekkjar getur nemandi
! Við lok 7. bekkjar getur nemandi
! Við lok 10. bekkjar getur nemandi
|-
! Sjálfstæði
| sýnt frumkvæði í verkefnum og beðið um aðstoð eftir þörfum {{ang-hæfniviðmið|Sjálfstæði og samvinna|Sjálfstæði|4}}
| sýnt frumkvæði og sjálfstæði í vinnubrögðum {{ang-hæfniviðmið|Sjálfstæði og samvinna|Sjálfstæði|7}}
| sýnt frumkvæði, sjálfstæði og ábyrgð í vinnubrögðum {{ang-hæfniviðmið|Sjálfstæði og samvinna|Sjálfstæði|10}}
|-
! Samvinna
| unnið með öðrum að verkefnum sem tengjast námi og félagsstarfi {{ang-hæfniviðmið|Sjálfstæði og samvinna|Samvinna|4}}
| unnið með öðrum og lagt sitt af mörkum í samstarfi sem tengist námi og félagsstarfi {{ang-hæfniviðmið|Sjálfstæði og samvinna|Samvinna|7}}
| unnið með öðrum og lagt sitt af mörkum í uppbyggilegu samstarfi sem tengist námi og félagsstarfi {{ang-hæfniviðmið|Sjálfstæði og samvinna|Samvinna|10}}
|-
! Samstarf
| gert sér grein fyrir ólíkum hlutverkum í samstarfi {{ang-hæfniviðmið|Sjálfstæði og samvinna|Samstarf|4}}
| gert sér grein fyrir eigin hlutverki í samstarfi og lagt sitt af mörkum {{ang-hæfniviðmið|Sjálfstæði og samvinna|Samstarf|7}}
| geti sinnt hlutverki sínu í samstarfi og axlað ábyrgð {{ang-hæfniviðmið|Sjálfstæði og samvinna|Samstarf|10}}
|-
! Ábyrgð
| tekið ákvarðanir um hvernig honum finnst best að læra {{ang-hæfniviðmið|Sjálfstæði og samvinna|Ábyrgð|4}}
| tekið ákvarðanir um eigið nám og hagsmuni með tilliti til annarra {{ang-hæfniviðmið|Sjálfstæði og samvinna|Ábyrgð|7}}
| tekið ákvarðanir um eigið nám og hagsmuni með lýðræðislegum hætti {{ang-hæfniviðmið|Sjálfstæði og samvinna|Ábyrgð|10}}
|-
! Leiðsögn
| tekið leiðsögn og endurgjöf á jákvæðan hátt {{ang-hæfniviðmið|Sjálfstæði og samvinna|Leiðsögn|4}}
| nýtt sér leiðsögn og endurgjöf til að ná námsmarkmiðum {{ang-hæfniviðmið|Sjálfstæði og samvinna|Leiðsögn|7}}
| nýtt sér leiðsögn, endurgjöf og gagnrýni á uppbyggilegan hátt {{ang-hæfniviðmið|Sjálfstæði og samvinna|Leiðsögn|10}}
|}

== Nýting miðla og upplýsinga ==
{| class="wikitable"
! Yfirheiti 
! Við lok 4. bekkjar getur nemandi
! Við lok 7. bekkjar getur nemandi
! Við lok 10. bekkjar getur nemandi
|-
! Áreiðanleiki
| skilið muninn á tilbúningi og raunveruleika {{ang-hæfniviðmið|Nýting miðla og upplýsinga|Áreiðanleiki|4}}
| áttað sig á hvert á að leita til að afla áreiðanlegra upplýsinga og miðlað þeim áfram á réttan og ábyrgan hátt {{ang-hæfniviðmið|Nýting miðla og upplýsinga|Áreiðanleiki|7}}
| greint á milli áreiðanlegra og óáreiðanlegra miðla, áróðurs og upplýsinga {{ang-hæfniviðmið|Nýting miðla og upplýsinga|Áreiðanleiki|10}}
|-
! Upplýsingaöflun og miðlanotkun
| gert greinarmun á skoðunum og staðreyndum {{ang-hæfniviðmið|Nýting miðla og upplýsinga|Upplýsingaöflun og miðlanotkun|4}}
| nýtt fjölbreytta miðla til upplýsingaöflunar og tekið upplýsta afstöðu til áreiðanleika þeirra {{ang-hæfniviðmið|Nýting miðla og upplýsinga|Upplýsingaöflun og miðlanotkun|7}}
| nýtt ólíka miðla á ábyrgan hátt til að afla, greina og miðla upplýsingum og skoðunum {{ang-hæfniviðmið|Nýting miðla og upplýsinga|Upplýsingaöflun og miðlanotkun|10}}
|-
! Vandvirkni og nákvæmni
| haft rétt eftir hvort sem um er að ræða tal eða texta {{ang-hæfniviðmið|Nýting miðla og upplýsinga|Vandvirkni og nákvæmni|4}}
| skilið að framsetning og gæði upplýsinga er háð mörgum þáttum og þekkt mikilvægi þess að vanda val og notkun á heimildum {{ang-hæfniviðmið|Nýting miðla og upplýsinga|Vandvirkni og nákvæmni|7}}
| valið traustar heimildir og sett upplýsingar fram með ólíkum hætti eftir því sem við á hverju sinni á siðferðilega ábyrgan hátt {{ang-hæfniviðmið|Nýting miðla og upplýsinga|Vandvirkni og nákvæmni|10}}
|}

== Ábyrgð og mat á eigin námi ==
{| class="wikitable"
|+
! Yfirheiti !! Við lok 4. bekkjar getur nemandi: !! Við lok 7. bekkjar getur nemandi: !! Við lok 10. bekkjar getur nemandi:
|-
| Sjálfsþekking 
| rætt um eigin styrkleika og þekkt hugarfar vaxtar. 
| sett sér markmið á grunni persónulegra styrkleika og tileinkað sér hugarfar vaxtar. 
| sett sér fjölbreytt og skapandi markmið á grunni persónulegra styrkleika og tileinkað sér hugarfar vaxtar.
|-
| Markmiðasetning 
| sett sér viðráðanleg markmið og glaðst þegar þeim er náð. 
| sett sér persónuleg og námsleg markmið, ígrundað árangur og mistök. 
| sett sér raunhæf og metnaðarfull markmið um frammistöðu og framvindu eigin náms, unnið eftir þeim og lagt mat á hvernig til hefur tekist.
|-
| Ígrundun 
| velt fyrir sér eigin námi og hvað hann langar að læra næst. 
| metið nám sitt skipulega og sett sér markmið um viðfangsefni eða hæfni. 
| skipulagt, ígrundað og borið ábyrgð á eigin námi.
|-
| Árangur og sjálfsþekking 
| skilið viðmið um árangur og til hvers er ætlast. 
| skilið viðmið um árangur og unnið að þeim. 
| skilið og rökstutt viðmið um árangur og unnið að þeim.
|-
| Náms- og starfsfræðsla 
| áttað sig á ólíkum og fjölbreyttum störfum sem unnin eru í samfélaginu. 
| tengt eigin áhuga fjölbreyttum námsleiðum og störfum. 
| nýtt upplýsingar um námsleiðir og fjölbreytt störf við skipulagningu eigin náms- og starfsferils.
|}