Verkefni fyrir hæfniviðmið fyrir náttúruvísindin/ANG-VÍS-LOT-7

Úr Kennarakvikan
ANG-VÍS-LOT-4 ANG-VÍS-LOT-7 ANG-VÍS-LOT-10

Algeng efnatákn og frumefni[breyta | breyta frumkóða]

  • Vetni (H) – Grunnurinn að vatni (H₂O) og víða í lífrænum efnum.
  • Helíum (He) – Notað í blöðrur, er léttara en andrúmsloft.
  • Kolefni (C) – Finnst í öllum lífrænum efnum, til dæmis í plöntum, dýrum og jarðefnaeldsneyti.
  • Nitur (N) – Aðalefni í andrúmsloftinu (N₂).
  • Súrefni (O) – Nauðsynlegt fyrir öndun og bruna, er í vatni (H₂O).
  • Natríum (Na) – Í borðsalti (NaCl).
  • Klór (Cl) – Hluti af borðsalti og notað til sótthreinsunar.
  • Kalsíum (Ca) – Í beinum og tönnum, finnst einnig í kalki og kalksteini.
  • Járn (Fe) – Í blóði og stálvörum.
  • Kopar (Cu) – Notað í rafleiðara og víra.
  • Sink (Zn) – Notað í ryðvarnir og sumum málmblöndum.
  • Silfur (Ag) – Notað í skartgripi og rafeindabúnað.
  • Gull (Au) – Í skartgripum og verðmætum hlutum.
  • Blý (Pb) – Notað í rafgeyma og í sumum málningum (gamalt).

Frumefni í umhverfinu[breyta | breyta frumkóða]

  • Kísill (Si) – Helsta efni í sandi og gleri.
  • Fosfór (P) – Mikilvægt fyrir plöntur og notað í áburði.
  • Brennisteinn (S) – Finnst í sumum jarðhitasvæðum og í gúmmíframleiðslu.
  • Magnesíum (Mg) – Í sumum steinum og mikilvægt í ljóstillífun plantna.