Breyti Tink@School/Poki fyrir jörðina

== Um verkefnið ==
Hugtakið sjálfbærni felur meðal annars í sér að hugsa vel um jörðina með því að draga úr sóun, endurnýta efni og endurvinna þegar mögulegt er. Við getum verið ofurhetjur þegar kemur að sjálfbærni með því að hvetja aðra til að endurvinna, endurnýta hluti á skapandi hátt og taka vistvænar ákvarðanir í daglegu lífi.

Í þessu Tinkering verkefni gera nemendur einstakan poka sem hvetur aðra til að grípa til sjálfbærra aðgerða. Pokann er svo hægt að nýta á margvíslegan máta t.d. fyrir úrgangsefni sem eiga að fara í endurvinnslu eða til að koma á framfærum skilaboðum um mikilvægi þessa að draga úr sóun. Nemendur fá fjölbreyttan efnivið til að skapa pokann sinn, ákveða hvernig hann lítur út og hver tilgangur hans er.
{| class="wikitable"
!Tímalengd
|''120 mínútur''
|-
!Markhópur
|''Nemendur á aldrinum 10 til 12 ára. Nemendur sem geta lesið, notað skæri, hníf,  nál og tvinna''
|-
!Tenging við námskrá
|''Verkefnið er hægt að tengja við listgreinar, vísindagreinar og stærðfræði''

''Í verkefninu er m.a. unnið með eftirfarandi hæfni:''

* ''samvinna''
* ''tjáning''
* ''gagnrýnin hugsun''
* ''sköpun''
* ''hreyfifærni''
* ''leiðtogafærni''
* ''teymisvinna''
* ''tímastjórnun''
* ''sjálfstraust''
|-
!Aðrar upplýsingar    
|''Þátttakendur (kennarar og nemendur) eru upplýstir um  það fyrir fram að þeir munu taka þátt í hópverkefni tengdu sjálfbærni.  Nemendur eru beðnir um að safna saman endurvinnanlegum efnivið (rusli),  kennari skiptir nemendum í 4-5 manna hópa og vinnustofan á sér stað í  kennslustund.''
|}

=== Tenging við sjálfbærni ===
Verkefnið „Poki fyrir jörðina“ byggir á sjálfbærri nálgun með því að safna endurnýtanlegum efniviði og nýta. Í gegnum Tinkering ferlið verða nemendur einnig beðnir um að tengja það sem þau búa til (pokann sinn) við sjálfbærni og möguleg áhrif.

=== Öryggismál ===
{| class="wikitable"
!Hætta
!Ráðleggingar
|-
|Nemendur geta stungið sig á beittum  saumnálum
|Leggja áherslu á að gæta varúðar þegar  unnið er með beitt verkfæri eins og nálar og skæri.

Hafa skal sjúkrakassa tiltækan í  kennslustofunni.
|-
|Lím á fingur
|Fer eftir því hvers konar lím er  notað, sumar tegundir eru mjög sterkar. Hafa tiltæk hreinsiefni, olíu eða annað  sem hreinsar lím af húð.

Ef notuð er límbyssa og heitt lím  þarf leiðbeiningar fyrir umgengni og jafnvel sjá til þess að nemendur noti  hana undir eftirliti. 
|}

=== Nauðsynlegur efniviður ===
{| class="wikitable"
!Hlutir
!Athugasemdir
!Alls
|-
|Endurvinnalegur pappír fyrir mynstur og  hönnun
| 
|Um 2 á hvern hóp
|-
|Fjölbreytt úrval af litum t.d.  pennum, tússlitum, eða trélitum úr umhverfisvænum efnum.
|
|Um 1 sett á mann
|-
|Endurvinnanlegur efniviður til að  búa til pokann.
|''Innkaupapokar, töskur, taupokar, gömul föt'' 

''Umbúðapakkningar, , kartöflunet''

''Gamlir borðar eða fánar (t.d. sem eru notaðir  á byggingarsvæðum)''
|Um 3 á hvern hóp
|-
|Ávaxtanet
|
|
|-
|Skrautefni
|Hægt að endurnýta gamla hluti t.d. gamlar  hjólaslöngur, bílbelti, eða eitthvað úr góðgerðarverslun
|
|-
|Garn, band, efni (tau)

|Gömul föt, eða annað efni sem hægt  er að endurnýta á skapandi máta
|Um 1 á mann
|}

=== Nauðsynleg verkfæri ===
{| class="wikitable"
!Hlutir
!Athugasemdir
!Alls
|-
|Skæri
|
|1 á hóp
|-
|Lím
|Límið þarf að vera nægilega sterkt  til að geta fest efni saman
|1 á hóp 
|-
|Umhverfisvænt límband
|
|1 á hóp
|-
|Nál og tvinni
|Fer eftir því hvort nemendurnir sem  taka þátt eru færir um að sauma. Gott er að hafa nálarnar á nálapúða eða í öskju
|4 nálar á hvern hóp

3 eða 4 tvinna kefli
|-
|Reglustika
|
|2 á hóp
|-
|Prjónar eða títiprjónar
|Til að festa efnivið saman áður en  hann er saumaður
|
|}

=== Undirbúningur ===
Raðið borðum saman í kennslustofunni til að tryggja góða vinnuaðstöðu fyrir hópastarf. Hvetjið nemendur til að ganga um stofuna og fylgjast með. Gott er að dreifa efnivið og verkfærum á mismunandi vinnustöðvar. Hættulegum verkfærum (t.d. límbyssu) er raðað upp á kennaraborðið. Flokkið efniviðinn þannig að auðvelt sé að hafa yfirsýn yfir það sem er í boði. Búið til sýnidæmi til að gefa nemendum hugmyndir og innblástur.  

== Framkvæmd verkefnis ==

=== Kynning ===
'''Upplýsingar til nemenda:''' Verkefnið er að nota Tinkering aðferðina til að búa til einstakan poka sem hvetur aðra til að grípa til sjálfbærra aðgerða. Til dæmis er hægt að nýta pokann til að safna endurvinnanlegu efni, til að hvetja til endurnýtingar eða til að auka meðvitund um mikilvægi þess að draga úr sóun. Boðið er upp á fjölbreyttan efnivið þannig að nemendur geti skapað og búið til poka út frá eigin hugmyndum.

Skiptu nemendum niður í fjögurra til fimm manna hópa og bjóddu þeim að kanna þann efnivið sem er í boði. Nemendur eru beðnir um að ræða og hugleiða hvaða sjálfbæru aðgerðir þeir geta stutt við með pokanum sínum og hugmyndaríkar leiðir til að hvetja aðra til að taka þátt í sjálfbærum aðgerðum.

Gott er að sýna nemendum mismunandi leiðir til að festa efni saman (líma, sauma, hnýta, vefa) og hvetja þá til að vera skapandi við hönnunina. Hvernig ætla þeir að útfæra pokann sinn t.d. með því að nota efnisbúta, sauma í þá skrautefni, flétta saman gamla plastpoka eða sauma þá saman? Leggðu áherslu á að það er engin rétt eða röng aðferð við að framkvæma verkefnið.

'''Lýsing á verkefninu:''' Verkefnið er að Tinkera poka sem hvetur til sjálfbærra aðgerða. Gera má ráð fyrir að það taki um það bil 120 mínútur.

Í lokin geta nemendur tekið pokana með sér heim og nýtt þá til dæmis til flokkunar á endurvinnanlegum úrgangi. Einnig er mögulegt að nýta pokana áfram í skólanum og getur bekkurinn til dæmis farið saman í gönguferð og safnað í þá rusli úr nágrenninu. 

=== Framkvæmd ===
* Gefið gaum að öryggi, nemendur eru að vinna með skæri og nálar sem hægt er að skera sig á og límbyssur sem verða heitar.
* Látið nemendur vita hvað     tímanum líður og segið þeim reglulega hversu mikill tími er eftir.
* Fylgist með hópunum og verið     meðvituð um framgang verkefnisins. Takið eftir hvort einhverjir eru að upplifa gremju eða komast ekki áfram í verkefnavinnunni.
* Settu fram athugasemdir og spurningar til að fá nemendur til að hugsa um mögulegar lausnir eða hjálpa þeim að koma á framfæri markmiðum sínum eða vandamálum:
** '''''Settu fram spurningar í stað þess að svara:''''' ''Hvaða skilaboðum viltu koma á framfæri með pokanum þínum? Hvað getur þú notað hann fyrir? Getur þú endurnýtt pokann við aðrar aðstæður? Ef já hvernig?''
** '''''Búðu til styðjandi og hvetjandi umhverfi:''''' ''Mér líkar vel hvernig þú notar efniviðinn sem þú valdir'''.'''''
** '''''Reyndu að aðstoða þátttakendur sem upplifa gremju á jákvæðan og uppbyggilegan máta:''''' ''Af hverju heldurðu að þetta virki ekki fyrir þig?'' 
** '''''Reyndu að hvetja þátttakendur til að nýta eigin áhugahvöt''': Ekki hafa áhyggjur þó þú haldir að þetta virki ekki, reyndu samt, sjáðu hvað gerist.''
** '''''Gott er að hvetja til samvinnu''': Kannski getur þú spurt næsta hóp hvernig þetta virkaði hjá þeim.'' 
* Ef nemendur verða fastir og vita ekki næstu skref er gott er að hvetja þá til að skoða hvað aðrir eru að gera eða skoða betur hvaða efniviður er í boði.
* Skrifið niður það sem vekur athygli ykkar, úrlausnir eða yfirlýsingar frá nemendum til að nota í umræðum þegar verkefninu er lokið (t.d. ef þið sáuð dæmi um mjög góða samvinnu eða dæmi um hvernig nemendur tókust á við gremju).
* Góð ráð fyrir leiðbeinanda:
** Sjá dæmi um '''''„Poka fyrir jörðina“'' í''' viðauka.
** Gott er að nota þvottaklemmur, hefti, bréfaklemmur, nál og tvinna til að festa hluti saman.
** Að bjóða upp á liti eða annað skreytingarefni (glimmer, límmiða) getur aukið þátttöku nemenda og virkni.
** Með því að hafa lykilorð sem tengjast sjálfbærni má undirstrika skilaboðin sem pokinn kemur á framfæri.
** Það getur verið hjálplegt í sköpunarferlinu að hugsa um tilgang pokans og í hvað eigi að nota hann.
* Tiltekt, sjáið til þess að efniviði, sem hægt er að nota aftur, sé safnað saman en ekki hent. Pappír er safnað í pappírstunnu til endurvinnslu.

=== Lok verkefnis ===
Þegar pokarnir eru tilbúnir þá kynna hóparnir verkefnin sín, tilgreina hvaða aðgerðir til sjálfbærni þeir vilja hvetja til og hvernig pokarnir þeirra geta átt þátt í því. Veltið einnig fyrir ykkur lærdómsferlinu: Hvað gekk vel? Hvað myndirðu vilja gera öðruvísi næst og hvernig? Gefðu nemendum svigrúm til að hafa áhrif hvert á annað með áhuga sínum á aðgerðum til sjálfbærni og taktu endilega myndir af því sem þau skapa!

Að lokum fara nemendur með pokana sína heim. Þau geta verið stolt af því að safna í hann endurvinnanlegum úrgangi eða aukið með honum vitund um mikilvægi sjálfbærra aðgerða. 

== Viðauki ==
[[Mynd:Pokar2.jpg|alt=Dæmi um útkomu|vinstri|thumb|Dæmi um útfærslur nemenda]]
[[Mynd:Pokar1.jpg|alt=Dæmi um poka|miðja|thumb|Dæmi um mögulegar útkomur]]




© Tink@school 2024

Þessi útgáfa er afurð Tink@school (2022-1-IS01-KA220-SCH-000087083), sem var fjármögnuð með stuðningi Erasmus+ menntaáætlunar Evrópusambandsins. Útgáfan endurspeglar eingöngu skoðanir höfunda og framkvæmdarstjórn getur ekki borið ábyrgð á notkun upplýsinga sem þar er að finna.