Nýjustu greinar

31. mars 2025 kl. 20:13 ‎Hæfniviðmið í stærðfræði/Hlutföll (7) (breytingaskrá | breyta) ‎[439 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Hugmynd frá https://www.facebook.com/share/p/1C6wonkRmQ/)
31. mars 2025 kl. 20:09 ‎Hæfniviðmið í stærðfræði/Fjármál (10) (breytingaskrá | breyta) ‎[329 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Hugmyndir héðan: https://www.facebook.com/share/p/1VEQjXbYLc/)
30. mars 2025 kl. 22:40 ‎Kynning á eðlisfræði í Flensborg/Útfjólublátt ljós (breytingaskrá | breyta) ‎[2.377 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: == Bakgrunnur == Ljóseind fer frá efni þegar örvuð rafeind í því fellur niður um orkustig í frumeind eða sameind efnisins. Mannfólk getur ekki séð útfjólublátt ljós (''e.'' ultraviolet, eða UV), af því bylgjulengd þess er utan þess rófs sem augað skynjar. Bylgjulengd útfjólublás ljóss er styttri en blás ljóss og útfjólubláa ljósið því orkuríkara en sýnilegt ljós. Útfjólublátt ljós getur örvað rafeind efnis upp um nokkrar orkubrauti...)
30. mars 2025 kl. 22:29 ‎Kynning á eðlisfræði í Flensborg/Rjómaísgerð (breytingaskrá | breyta) ‎[2.178 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: Hitastig saltlausnar lækkað niður fyrir frostmark vatns == Bakgrunnur == Frosið vatn (klaki) tekur til sín orku þegar hann bráðnar og helst við frostmark vatns, 0°C, á meðan hann bráðnar í hreinu vatni. Mettuð saltlausn hefur frostmarkið −21°C og 0°C klaki sem settur er út í saltlausn er því fyrir ofan frostmark blöndunnar sem hann er í. Klakinn tekur því til sín varma úr saltlausninni til að bráðna og þá lækkar hitastig saltlausnarinnar ni...)
30. mars 2025 kl. 22:21 ‎Kynning á eðlisfræði í Flensborg/Litablöndun ljóss (breytingaskrá | breyta) ‎[2.707 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: == Bakgrunnur == Augu okkar eru næm á rafsegulbylgjur með bylgjulengd á bilinu 400 nm (fjólublátt) til 700 nm (dimmrautt). Ef bylgjulengdin er aðeins minni er 400 nm er ljósið útfjólublátt en ef bylgjulengdin er aðeins meiri en 700 nm er ljósið innrautt. Þegar blátt ljós, grænt ljós og rautt ljós blandast saman skynjum við það sem hvítt ljós. == Tæki == * litaljós (3 litir) * hvítt blað * raufagler (500 línur á mm) * raufagler * plasthólkur ==...)
30. mars 2025 kl. 21:56 ‎Kynning á eðlisfræði í Flensborg/Geislavirkni, vörn gegn beta-geislum (breytingaskrá | breyta) ‎[3.482 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: == Bakgrunnur == right|frame Þegar <chem>^{90}_{38}Sr</chem> atóm hrörnar gefur það frá sér β-geisla (rafeind) sem kemur úr einni nifteind kjarnans, nifteindin breytist í róteind og atómið breytist í <chem>^{90}_{39}Y</chem>. Í þessari tilraun eru geigernemi notaður til að mæla geislunina. Við hrörnun atómanna fara β-geislar í allar áttir frá sýninu og sumir þeirra lenda á geigernemanum og...)
30. mars 2025 kl. 21:21 ‎Kynning á eðlisfræði í Flensborg/Varmaorka, bræðsluvarmi íss (breytingaskrá | breyta) ‎[3.525 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: == Bakgrunnur == Vatn í föstu formi er ís og þegar hann bráðnar helst hann við bræðslumark, 0°C. Eðlisvarmi vatns er <math>4,186 \text{J/kgK}</math>. Viðurkenndur bræðsluvarmi íss er <math>334 \text{kJ/kg}</math>. Við varmaflutninga er notað lögmálið um orkuvarðveislu: Gefinn varmi = Þeginn varmi. Við upphitun og kælingu hluta er varminn <math>Q=m c \Delta T</math> en við bræðslu og gufun er varminn <math>Q=ml</math>. == Tæki == * Vigt * þvara * hit...)
30. mars 2025 kl. 19:44 ‎Kynning á eðlisfræði í Flensborg/Leyndardómar innra viðnáms (breytingaskrá | breyta) ‎[2.819 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: == Bakgrunnur == frame|right Rafhlaða framleiðir rafstraum með efnahvarfi sem hefur takmarkaðan hvarfhraða og tregða efnahvarfsins er túlkuð sem innra viðnám rafhlöðunnar samkvæmt <math>V_0=V_p + I \cdot r</math> þar sem <math>V_0</math> er íspenna (rafspenna efnahvarfsins) mæld í <math>V</math>, <math>V_p</math> er pólspenna (nýtanleg rafspenna), <math>I</math> er rafstraum...)
30. mars 2025 kl. 19:22 ‎Kynning á eðlisfræði í Flensborg/Örbylgjuofn (breytingaskrá | breyta) ‎[2.681 bæt] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: == Bakgrunnur == right Háspennugjafi knýr magnetrónu sem býr til örbylgjur með tíðninni 2,45 GHz og þeim er beint inn í ofninn með bylgjuleiðara. Örbylgjurnar láta vatnssameindir titra og þar með hitnar vatnið í matnum hratt. Eðlisvarmi vatns er <math>c=4,186 \text{ J/gK}</math> og gufunarvarmi vatns er <math>l=2,258 \text{ J/g}</math>. == Tæki == * örbylgjuofn * vigt * varmadolla * þv...)
30. mars 2025 kl. 18:58 ‎Kynning á eðlisfræði í Flensborg/Varmaorka, eðlisvarmi járns (breytingaskrá | breyta) ‎[2.497 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: == Bakgrunnur == frame|right Varmi er orka sem streymir frá heitum hlut til kaldari þar til sameiginlegu lokahitastigi er náð. Við varmaflutninga er notað lögmálið um orkuvarðveislu: Gefinn varmi = þeginn varmi. Við upphitun og kælingu hluta er varminn <math>Q=m \cdot c \cdot \Delta T</math> þar sem <math>c</math> er eðlisvarmi, <math>c_{\text{vatn}}=4.186 \text{J/kg K}</math>, <math>c_{\text{jár...)
28. mars 2025 kl. 02:48 ‎Kennarakvika:Samþykktir (breytingaskrá | breyta) ‎[1.103 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: == Verum djörf == Verum djörf í því sem við gerum í almenna nafnrými (venjulegum síðum) Kennarakvikunnar. Við græðum mun meir á því að prófa eitthvað nýtt en að vera á tánum vegna þess að við viljum ekki móðga einhvern. == Látum notandasíður annarra vera == Notandasíður eru staður fyrir notendur til að vinna, geyma og miðla efni sem þau vilja hafa meiri stjórn á. Leitumst við að láta síður þeirra efnislega vera. Þó er í lagi að l...) Upphaflega búin til undir nafninu "Kennara Wiki:Samþykktir"
23. mars 2025 kl. 11:57 ‎Kynning á eðlisfræði í Flensborg/Linsur (breytingaskrá | breyta) ‎[3.016 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: == Bakgrunnur == Þegar ljósgeisli fer úr þunnu efni í þétt hægir ljósið á sér. Safnlinsa safnar samsíða ljósgeislum og lætur þá skerast í brennipunkti fyrir aftan safnlinsuna í fjarlægðinni brennivídd frá miðri linsu. Dreifilinsa dreifir samsíða ljósgeislum og teikning lætur þá skerast í brennipunkti fyrir framan dreifilinsuna í fjarlægðinni brennivídd frá miðri linsu. == Tæki == * leisiljós (3 geislar) * A3 gráðublað * reglustika Skr...)
23. mars 2025 kl. 11:40 ‎Kynning á eðlisfræði í Flensborg/Hálfhringslinsa (breytingaskrá | breyta) ‎[3.306 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: == Bakgrunnur == Þegar ljósgeisli fer úr þunnu efni í þétt hægir ljósið á sér. Þegar ljósgeisli fer úr þunnu efni í þétt brotnar ljósgeislinn að þverli. Þegar ljósgeisli fer úr þéttu efni í þunnt brotnar ljósgeislinn frá þverli. Þegar ljósgeisli kemst ekki út í þunna efnið þá alspeglast það í þykka efninu. Viðurkenndur brotstuðull plasts er 1,585. == Tæki == * leisiljós (3 geislar) * hálfhringslinsa * A3 gráðublað. == Hálfhr...)
23. mars 2025 kl. 11:12 ‎Kynning á eðlisfræði í Flensborg/Ljósgeislar (breytingaskrá | breyta) ‎[3.970 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: == Bakgrunnur == Ljósgeislar fara eftir beinum línum: <ol style="list-style-type:lower-alpha"> <li>Flatur spegill sendir ljósgeisla frá sér með sama horni (útfallshorn) eins og hornið (innfallshorn) var sem ljósgeislinn kom með að speglinum. Hornið er mælt milli ljósgeisla og þverils á spegilinn.</li> <li>Íhvolfur spegill sendir samsíða ljósgeisla til baka þannig að þeir skerast fyrir framan spegilinn í brennipunkti. Fjarlægð brennipunkts frá spegli ka...)
22. mars 2025 kl. 00:11 ‎Nýtt efni (breytingaskrá | breyta) ‎[223 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: Hér er smá samantekt á nýju efni á Kennarakvikunni. Endilega bætið við nýtt efni hér efst. * Efnisheimurinn * Tink@School) Merki: Sýnileg breyting
18. mars 2025 kl. 15:29 ‎Búnaður fyrir náttúruvísindakennslu/Birgjar (breytingaskrá | breyta) ‎[178 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: == ProlabScientific == * [https://prolabscientific.com/Measuring-instruments/Thermometers-and-accessories/Glass-thermometers/Ungraduated-Thermometer.html Ungraduated thermometer])
18. mars 2025 kl. 14:01 ‎Verkefnabanki í náttúruvísindakennslu/Yngsta stig (breytingaskrá | breyta) ‎[334 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Hlekkur á lista af verkefnum á RSC.) Merki: Sýnileg breyting
18. mars 2025 kl. 13:41 ‎Klassísk efnahvörf/Briggs-Raushcer pendúlhvarfið (breytingaskrá | breyta) ‎[27 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: {{#ev:youtube|tHJYA2yJQIA}}) Merki: Sýnilegi ritilinn: Skipti yfir
7. mars 2025 kl. 10:26 ‎Ráðstefna um menntun í náttúruvísindum/dagskrá (breytingaskrá | breyta) ‎[25.780 bæti] ‎Sigrunsvafa (spjall | framlög) (Ný síða: asd)
5. mars 2025 kl. 16:50 ‎Verkefnabanki í náttúruvísindakennslu/Miðstig (breytingaskrá | breyta) ‎[1.293 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: == Ítarefni og kennslubækur fyrir miðstig == * [https://mms.is/namsefni/verklegar-aefingar-i-natturufraedi-5-7-bekkur Verklegar æfingar í náttúrufræði 5.-7. bekkur] - Ari Ólafsson, Kristjana Skúladóttir og María Sophusdóttir * [https://vefir.mms.is/edlisfr/index.htm Ódýrar og einfaldar tilraunir í eðlisfræði] - Áshildur Hlín Valtýsdóttir og Íris Ósk Hafþórsdóttir * [https://mms.is/namsefni/lif-a-landi Líf á landi] * [https://mms.is/namsefni/lifrik...)
5. mars 2025 kl. 14:39 ‎Hæfniviðmið í stærðfræði/Táknmál og hugtök (4) (breytingaskrá | breyta) ‎[337 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: {{ang-hæfnistig}} == Verkefni tengd hæfniviðmiðinu == * [https://vefir.mms.is/serkennsla/tiu_handbok.pdf Tíu fyrstu talnahugtökin]; Nokkrar kennsluhugmyndir og verkefni - Eiríkur Ellertsson == Ítarefni == * [https://mms.is/sites/mms.is/files/atoms/files/hugtok_i_staerdfr.pdf Hugtök í stærðfræði] - Kristín Bjarnadóttir) Upphaflega búin til undir nafninu "Verkefni fyrir hæfniviðmið í stærðfræði/Táknmál og hugtök (4)"
5. mars 2025 kl. 14:24 ‎Hæfniviðmið í stærðfræði/Rúmfræðimynstur (7) (breytingaskrá | breyta) ‎[148 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: {{ang-hæfnistig}} == Verkefni sem vinna með þetta hæfniviðmið == * Hvað getur þú gert úr stafnum þínum? * Rúmfræði og listir) Upphaflega búin til undir nafninu "Verkefni fyrir hæfniviðmið í stærðfræði/Rúmfræðimynstur (7)"
5. mars 2025 kl. 13:43 ‎Rúmfræði og listir (breytingaskrá | breyta) ‎[1.311 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: Efnið var upphaflega unnið af Margéti S. Bjarnadóttur haustið 2013 fyrir kennslustofu á eTwinning-ráðstefnu fyrir evrópska stærðfræðikennara á unglingastigi og fyrri stigum framhaldsskólans. Í kennslustofunni var skoðuð tenging rúmfræði við listir með áherslu á þökun í anda listamannsins M.C. Escher. Það var svo unnið áfram á lesnámskeiði í HÍ undir leiðsögn Guðbjargar Pálsdóttur. Hér fyrir neðan má nálgast fyrirlestur um viðfangsef...)
5. mars 2025 kl. 11:36 ‎Hvað getur þú gert úr stafnum þínum? (breytingaskrá | breyta) ‎[2.399 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Myndir og verklýsing)
4. mars 2025 kl. 10:14 ‎Hæfniviðmið fyrir íslensku/Skrift og frágangur (4) (breytingaskrá | breyta) ‎[693 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: {{ang-hæfnistig}} == Verkfæri fyrir skriftaræfingar == [https://island.is/s/midstod-menntunar-og-skolathjonustu Miðstöð menntunar og skólaþjónustu] hefur aðgengilegar [https://mms.is/namsefni/skriftis-leturgerd Skriftís skriftarleturgerðirnar]. Þær má hlaða niður og nota til að gera sérgerðar skriftaræfingar í ritli eins og Word. Til að æfa skrift með hjálparlinum má nota þessi æfingablöð: * :Mynd:Skriftaræfingarlínur 20.pdf|Skriftaræfingarl...) Upphaflega búin til undir nafninu "Verkefni fyrir hæfniviðmið íslensku/Skrift og frágangur (4)"
20. febrúar 2025 kl. 10:23 ‎Ráðstefna um menntun í náttúruvísindum (breytingaskrá | breyta) ‎[4.404 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: Ráðstefnan vorið 2025 verður haldin í Reykjanesbæ dagana 28.-29. mars 2025.)
14. febrúar 2025 kl. 11:40 ‎Tink@School/Gömul leikföng verða ný (breytingaskrá | breyta) ‎[13.807 bæti] ‎Anna Bjarnadóttir (spjall | framlög) (Ný síða: == Um verkefnið == Þátttakendur eru beðnir um að koma með gömul eða biluð leikföng að heiman (helst rafhlöðuknúin). Þeir eru hvattir til að taka leikföngin í sundur og kynna sér búnaðinn inni í þeim. Eftir að hafa kannað leikfangið á þennan máta og skoðað hvort mögulegt er að gera við leikfangið er næsta skref að setja það aftur saman og gera nýtt leikfang, skúlptúr eða hreyfanlegt tæki. Til þess að gera nýtt leikfang þarf að bæt...) Merki: Sýnileg breyting
13. febrúar 2025 kl. 14:25 ‎Tink@School/Sjálfbært skraut (breytingaskrá | breyta) ‎[9.813 bæti] ‎Anna Bjarnadóttir (spjall | framlög) (Ný síða: == Um verkefnið == Í þessu Tinkering verkefni búa nemendur til hátíðarskreytingar. Fólk hefur jafnan gaman af því að skreyta heimili sín fyrir hátíðleg tækifæri. Þessar skreytingar hafa yfirleitt ekki langan líftíma og þá eru gjarnan keyptar nýjar. Í verkefninu munu nemendur búa til sjálfbærar skreytingar sem tengjast fyrirhuguðum hátíðum eða tilefnum. Skreytingarnar eru gerðar úr endurunnum efnivið. === Tenging við sjálfbærni === * Nemend...) Merki: Sýnileg breyting
13. febrúar 2025 kl. 13:25 ‎Tink@School/Skuggalist með (sjávar) rusli (breytingaskrá | breyta) ‎[9.090 bæti] ‎Anna Bjarnadóttir (spjall | framlög) (Ný síða: == Um verkefnið == Þátttakendur gera tilraunir með ljós og skugga og skapa skuggalistaverk, sem segir ákveðna sögu, úr endurvinnanlegum efnivið eða rusli sem finnst við hreinsunarátak. Innblástur fyrir sköpunarverkin getur komið út frá efniviðnum sjálfum, tengst umhverfismálum eða öðru sem hefur ákveðna þýðingu fyrir þátttakendur. <nowiki>*</nowiki> Verkefnið er unnið í framhaldi af hreinsunarátaki í náttúrunni t.d. í fjöru, við árba...) Merki: Sýnileg breyting
12. febrúar 2025 kl. 14:57 ‎Tink@School/Poki fyrir jörðina (breytingaskrá | breyta) ‎[9.910 bæti] ‎Anna Bjarnadóttir (spjall | framlög) (Ný síða: == Um verkefnið == Hugtakið sjálfbærni felur meðal annars í sér að hugsa vel um jörðina með því að draga úr sóun, endurnýta efni og endurvinna þegar mögulegt er. Við getum verið ofurhetjur þegar kemur að sjálfbærni með því að hvetja aðra til að endurvinna, endurnýta hluti á skapandi hátt og taka vistvænar ákvarðanir í daglegu lífi. Í þessu Tinkering verkefni gera nemendur einstakan poka sem hvetur aðra til að grípa til sjálfbærra a...) Merki: Sýnileg breyting
12. febrúar 2025 kl. 14:33 ‎Tink@School/Regnsafnari (breytingaskrá | breyta) ‎[7.776 bæti] ‎Anna Bjarnadóttir (spjall | framlög) (Ný síða: == Um verkefnið == Í þessu Tinkering verkefni er lögð áhersla á að búa til ílát sem safnar regnvatni með því að nota endurvinnanlegan efnivið sem nemendur sjálfir útvega. Kjarni verkefnisins tengist málefnum sjálfbærni: nemendur eru beðnir um að safna saman endurvinnalegum efnvið úr heimilissorpinu og markmið verkefnisins er safna saman og nýta vatn sem annars færi forgörðum. {| class="wikitable" |Tímalengd |''3 klukkustundir'' |- |Markhópur |'...) Merki: Sýnileg breyting
11. febrúar 2025 kl. 15:19 ‎Tink@School/Jafnvægisskúlptúr (breytingaskrá | breyta) ‎[12.896 bæti] ‎Anna Bjarnadóttir (spjall | framlög) (setja inn verkefni) Merki: Sýnileg breyting
11. febrúar 2025 kl. 14:14 ‎Tink@School/Stillumynd (breytingaskrá | breyta) ‎[12.993 bæti] ‎Anna Bjarnadóttir (spjall | framlög) (setja inn efni fyrir verkefnið) Merki: Sýnileg breyting
11. febrúar 2025 kl. 11:33 ‎Tink@School/Hreyfanlegt skilti (breytingaskrá | breyta) ‎[11.875 bæti] ‎Anna Bjarnadóttir (spjall | framlög) (setja inn nýtt verkefni) Merki: Sýnileg breyting
10. febrúar 2025 kl. 17:06 ‎DNA einangrun (breytingaskrá | breyta) ‎[5.524 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: <div class="col-xs-12 col-sm-6 col-md-4 col-lg-3 col-xl-2" style="float:right;>{{#ev:youtube|tvJVYazku7U|height=200px}}</div> Það er tilvalið að vinna þessa tilraun í smáum hópum eða jafnvel í pörum ef nóg er til af glerglösum, krukkum, tilraunaglösum eða álíka ílátum. Tilraunin gengur út á að einangra DNA úr frumum lauks. Hún er tiltölulega auðveld í framkvæmd en skilur eftir sig smávegis uppvask. Hægt er að skala tilraunina upp eftir þörfum. S...)
10. febrúar 2025 kl. 16:13 ‎Hæfniviðmið náttúrugreina/Sýrustig (7) (breytingaskrá | breyta) ‎[813 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: {| class="wikitable" style="width: 100%; background-color: #ded; text-align: center;" |við lok 4. bekkjar |við lok 7. bekkjar |við lok 10. bekkjar |} Sýrur og basar eru efni sem hafa ákveðna eiginleika. Formlega eru til nokkrar skilgreiningar, t.a.m. að sýrur geti losað sig við vetnisjón (<chem>H+</chem>) og basi tekið við vetnisjónum. Okkur nægir að segja að sýrur og basar hafi ákveðna eiginlei...) Upphaflega búin til undir nafninu "Verkefni fyrir hæfniviðmið náttúrugreina/Sýrustig (7)"
10. febrúar 2025 kl. 16:01 ‎Matarsódi og lyftiduft (breytingaskrá | breyta) ‎[1.991 bæt] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: Þessi tilraun tengist Klassísk efnahvörf/Matarsódi og ediksýra og er ágæt sem næsta skref. == Efni og áhöld == Í þessa tilraun þarf: * {{bún|Matarsódi}} * {{bún|Lyftiduft}} - gættu þess að þetta sé lyftiduft án sýru (baking powder, ekki baking soda) * Þrjú ílát til að blanda í, t.d. glas eða tilraunaglös * Lítil skeið til að skammta == Framkvæmd == {{skref|byrja}} {{skref|Settu lítið magn af matarsóda í glas og leystu upp í vatni...)
10. febrúar 2025 kl. 15:17 ‎Búnaður fyrir náttúruvísindakennslu/Etanól (breytingaskrá | breyta) ‎[1.004 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: right|300px 300px|right == Lýsing == Etanól (<chem>CH3CH2OH</chem>, einnig ritað <chem>C2H5OH</chem> eða <chem>C2H6O</chem>), einnig kallað ethýlalkóhól eða vínandi, er eldfimt og litarlaust lífrænt efnasamband. == Innkaup == * [https://www.funi.is/smavara Fanola ethanol] (Funi, 1,0 l á 1400 kr. og 5 l á 5400 kr. [2025.02.]) * [https://www.bauhaus.is/etanol-borup-bio-2-5l Etanól Borup Bio 2,5L] (Bauhaus, 5800...)
10. febrúar 2025 kl. 14:31 ‎Búnaður fyrir náttúruvísindakennslu/Lyftiduft (breytingaskrá | breyta) ‎[1.142 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: right|300px == Lýsing == Lyftiduft er efnablanda sem notuð er í matargerð, t.d. til að lyfta deigi. Ein gerð lyftidufts er gerð úr vínsteini ('e.' tartaric acid) og nefnist þá vínsteinslyftiduft ('e.' cream of tartar). == Innkaup == Lyftiduft fæst í matvöruverslunum. Til eru margar gerðir sem innihalda ólíkar sýrur. Dæmi: * Royal Baking Powder * Gestus Bagepulver * [https://kronan.is/vara/100219107-tam-vinsteinslyft...)
5. febrúar 2025 kl. 22:01 ‎Kynning á eðlisfræði í Flensborg/Arkimedes (breytingaskrá | breyta) ‎[3.601 bæt] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: == Bakgrunnur == Hlutur sem sökkt er í vökva léttist um þunga þess vökva sem hann ryður frá sér. Af því eðlismassi vatns er <math>1 \text{g}/\text{cm}^3</math> þá þýðir létting hlutarins um <math>1 \text{g}</math> að rúmmál hlutarins er <math>1 \text{cm}^3</math>. Þannig má finna rúmmál hlutar með því að mæla hversu mikið léttari hann er í vatni en lofti. Eðlismassa má ennfremur reikna með <math>\text{eðlismassi} = \tfrac{\text{massi}}{\text...)
5. febrúar 2025 kl. 21:33 ‎Kynning á eðlisfræði í Flensborg/Þyngdarhröðun Jarðar (breytingaskrá | breyta) ‎[3.315 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: == Bakgrunnur == Á Íslandi fá hlutir í frjálsu falli hröðun niður á við sem nemur <math>9,82 \text{m}/\text{s}^2</math>, ef engin loftmótstaða verkar. Fyrir hlut sem fellur með jöfnum hraða gildir <math>s=v \cdot t</math> og viðurkenndur lokahraði A4 blaðs er <math>0,95 \text{m}/\text{s}</math>. Fyrir hlut sem fellur með jafnri hröðun gildir <math>s=\tfrac{1}{2} \cdot a \cdot t^2</math>. Frávik niðurstöðu þinnar frá viðurkenndu gildi er reiknað með...)
5. febrúar 2025 kl. 21:14 ‎Kynning á eðlisfræði í Flensborg/Eðlismassi (breytingaskrá | breyta) ‎[3.340 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: == Bakgrunnur == Eðlismassi er mælikvarði á hversu þétt efni er og er hann reiknaður með <math>\rho = \frac{m}{V} = \frac{\text{massi}}{\text{rúmmál}}</math> þar sem gríski stafurinn litla hró táknar eðlismassann. Eðlismassi timburs er breytilegur: <math>\rho_{\text{fura}}=0,45 \text{ g/cm}^3</math>, <math>\rho_{\text{greni}}=0,65 \text{ g}/\text{cm}^3</math>, <math>\rho_{\text{mahony}} = 0,75 \text{g}/\text{cm}^3</math>. Eðlismassi áls er <math>\rho_{\text{á...)
4. febrúar 2025 kl. 23:57 ‎Búnaður fyrir náttúruvísindakennslu/Bikarglas (breytingaskrá | breyta) ‎[828 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: :''Sjá einnig: {{bún|Glervara}}'' right|200px Bikarglös eru afar gagnleg fyrir ýmis verkefni þar sem framkvæma á efnahvarf eða vinna með vökva á annan hátt. == Gagnlegt magn == ;100 ml : 12 stk. - Nóg til að geyma í vökva í litlu magni, oft fyrir sýnitilraunir. Ef nemendur eiga að vera hvert með 100 ml bikarglas þarf fleiri. ;250 ml : Nógu mörg svo hver 2-3 nemenda hópur geti mælt samtímis og glösin nái að þorna á mi...)
4. febrúar 2025 kl. 23:27 ‎Búnaður fyrir náttúruvísindakennslu/Mæliglas (breytingaskrá | breyta) ‎[1.302 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: right|200px Mæliglös eru grönn, sívalningslaga glös með rákum á til aflestrar á rúmmáli vökva sem í þau eru sett. Mæliglös eru töluvert notuð í verklegar æfingar í náttúruvísindum. Að lesa af mæliglasi krefst skilnings og einhverrar vandvirkni. Sjá tvennar leiðbeiningar hér: * [https://web.archive.org/web/20160216103647/http://www.dlsu.edu.ph/academic...)
4. febrúar 2025 kl. 23:06 ‎Búnaður fyrir náttúruvísindakennslu/Glervara (breytingaskrá | breyta) ‎[1.346 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: Glervara er hvers kyns tæki og tól sem gerð eru úr gleri. Gler hefur afburða eiginleika til notkunar í t.d. efnafræði og líffræði, m.a. hvað það getur verið þolið fyrir efnum og hita. Sem dæmi um algenga glervöru má nefna (tillaga að magni sem gott er að hafa fyrir kennslu á unglingastigi grunnskóla): ; {{bún|Mæliglas}} : '''10 ml''': 12 stk. : '''25 ml''': 12 stk. : '''100 ml''': Nógu mörg svo hver 2-3 nemenda hópur geti mælt samtímis og glösin...)
4. febrúar 2025 kl. 21:39 ‎Búnaður fyrir náttúruvísindakennslu/Saltsýra (breytingaskrá | breyta) ‎[1.963 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: == Lýsing == Saltsýra (<chem>HCl(aq)</chem>) er vetnisklóríðgas (<chem>HCl(g)</chem>) leyst upp í vatni. Það er sterk sýra og er með pH-gildi í kringum -0,8 eða -1,0 fyrir 20-34% styrk m.v. massahlutfall. Saltsýra er mikið notuð í iðnaði. Magasýrur mannfólks eru að miklu leyti saltsýra. == Innkaup == Saltsýra má fá í mismiklu magni en eini birginn sem höfundur þessa texta veit af er BYKO: * [https://byko.is/vara/saltsyra-167251 Saltsýra] (BYKO, 210...)
4. febrúar 2025 kl. 11:36 ‎Búnaður fyrir náttúruvísindakennslu/Vogir (breytingaskrá | breyta) ‎[2.717 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: Það er gagn af ýmiskonar vogum í kennslu náttúruvísinda. Hér eru nokkrar slíkar fyrir ólíkar þarfir. == Hliðrænar vogir == Sumar skólastofur eru með hliðrænar vogir þar sem notandi færir til lóð á vogarstöng til að mæla massa þess sem á vogina er lagt. Slíkar vogir kenna mikilvægi núllstillingar og þjálfa hæfni í mælingum. Sá er þetta ritar veit ekki hvort þær séu seldar hérlendis utan [https://a4.is/ohaus-vog-fyrir-kennara.html sérpö...)
7. janúar 2025 kl. 15:28 ‎Klassísk efnahvörf/Eldheldur peningaseðill (breytingaskrá | breyta) ‎[4.329 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: == Framkvæmdalýsing == === Efni og áhöld === * Filterpappír eða vatnsmálningarpappír * Tangir * 1 x Hitaþolnar mottur/plattar * <math>45 \mbox{ cm}^3</math> {{bún|etanól}} eða {{bún|rauðspritt}} (Varúð: eldifimir vökvar og gufur!) * <math>45 \mbox{ cm}^3</math> vatn * 3 x <math>250 \mbox{ cm}^3</math> {{bún|Bikarglas|bikarglös}} (7 cm í þvermál) * Bunsenbrennari ==== Valfrjálst ==== * {{bún|Matarsalt}} * Peningaseðill (úr pappír, ekki gerviefnum) ===...)
6. janúar 2025 kl. 16:15 ‎Efnisheimurinn/Vetnisblaðran (breytingaskrá | breyta) ‎[784 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: :'''''Úr skýringum við myndband:''' "Þegar sink (<chem>Zn</chem>) er sett úr í saltsýru (<chem>HCl(aq)</chem>) myndast vetnisgas:'' :: <chem>Zn(s) + HCl(aq) -> ZnCl2(aq) + H2(g)</chem> : ''Í þessari tilraun er vetninu safnað í blöðru sem sett er yfir stútinn á flöskunni með saltsýrunni og sinkinu. Í blöðruna berst líka andrúmsloft sem fyrir var í flöskunni. Um fimmtungur þess er súrefni. Þetta þýðir að í blöðruna safnast ekki bara vetni heldur...)
6. janúar 2025 kl. 16:13 ‎Efnisheimurinn/Óstöðugt efni (breytingaskrá | breyta) ‎[1.007 bæti] ‎Martin (spjall | framlög) (Ný síða: :'''''Úr skýringum við myndband:''' "Efnið sem hér um ræðir er niturtríjoðíð eða <chem>NI3</chem>. Þetta er mjög óstöðugt efni sem rofnar (springur) við minnstu snertingu. Hér er niturtríjoðíð búið til með því að blanda saman ammóníaklausn (<chem>NH3(aq)</chem>) og joði (<chem>I2</chem>). Þá verður efnahvarf:'' :: <chem>NH3(aq) + I2 (s) -> NI3(s) + H2(g)</chem> : ''Niturtríjoðíðið er síðan þurrkað. Þegar það er vel þurrt er það m...)